Feesten voor de doden

Feesten voor de doden

Aan het eind van oktober en begin van november worden Allerheiligen, Allerzielen, Samhain en Halloween 'gevierd'. Vier gedenkdagen die bedoeld zijn om de doden te gedenken of de start van een nieuw jaar te vieren. Deze gedenkdagen horen in heel verschillende religies thuis.

Allerheiligen en Allerzielen zijn christelijke feesten, Samhain en Halloween niet. Hoewel op het eerste gezicht de vier gedenkdagen niets met elkaar te maken hebben, is er toch wel degelijk een verband.

Het vooral katholieke Allerheiligen bijvoorbeeld wordt gevierd op 2 november. Op deze dag worden overledenen herdacht en hun graven bezocht. Dit gebruik is ontstaan rond de tiende eeuw in de Benedictijner kloostertraditie.
Waarschijnlijk is het de christelijke versie van een veel ouder feest dat in de nacht van 31 oktober op 1 november al veel langer werd gevierd: Samhain. Dit feest is het Keltische Nieuwjaar dat in de Wicca-traditie (het 'heksengeloof') nog steeds zo wordt gevierd. Feestdagen die al lang bestonden werden op deze manier 'ingebouwd' in de christelijke traditie. De mensen die deze feesten altijd vierden konden hun familietradities zo voortzetten en ook een goed christen zijn, in plaats van 'heidens'.

Halloween kent eenzelfde geschiedenis. In Groot-Brittannië waar het feest ontstond was 31 oktober All Hallows Eve, de vooravond van Allerheiligen. Niets anders dan wederom het Keltische Samhain. De Kelten geloofden dat op deze nacht de doden terugkwamen naar het leven om een nieuw lichaam uit te zoeken, zoals ook het jaar terugkwam om opnieuw te beginnen.

Allerheiligen tenslotte is sinds de negende eeuw toegevoegd om ook gestorven heiligen en het leven na de dood nog eens extra nadruk te geven. Dit feest is wordt gevierd op de dag voor Allerzielen, 1 november.

Kijk ook eens naar deze sites...

: Wikpedia geeft een goed overzicht van de verschillende gebruiken en religies

: Museum voor grafcultuur Stein
Dit museum bezit veel voorwerpen uit de periode van de Bandkeramiekers die, evenals de vondsten uit andere tijdperken, in het museum worden tentoongesteld. De voorwerpen geven een goede indruk van de handvaardigheid van de bewoners uit de prehistorie van Stein. Vlakbij ligt ook de kasteelruïne van Stein. De website heeft ook een mooie pagina over archeologie.

: Feesten
Deze databank van het Meertens Instituut geeft uitleg over de verschillende feesten die vanouds in Nederland worden gevierd. Wat zijn de tradities en waarom vallen ze op een bepaalde datum? De site legt het uit.

: Digitaal Katholiek Erfgoedhuis
Deze website is een online tentoonstelling over Nederlands Katholiek Erfgoed. Iedereen die meer wil weten over de geschiedenis van het Nederlands katholicisme in de negentiende en twintigste eeuw kan hier met vragen terecht.

: Kenniscentrum immaterieel erfgoed
Immaterieel erfgoed gaat over de cultuur van het dagelijks leven vroeger en nu. Bij deze volkscultuur horen alledaagse dingen, gewoonten en gebruiken, tradities en rituelen, normen en waarden, roots en identiteit.

: Medieval Memoria Online
De database achter deze website bevat beschrijvingen van objecten en teksten die een functie hadden in de dodengedachtenis in het gebied van het huidige Nederland. Beschrijvingen gaan over voorwerpen die gemaakt zijn voor 1580. Het gaat om grafmonumenten en grafzerken, memorievoorstellingen, mMemorieregisters (administratieve en liturgische bronnen) en verhalende bronnen die een rol speelden binnen de dodengedachtenis.

gepubliceerd op 26-10-2008 | onderwerp: grafcultuur

 

Agenda

Kijk voor tentoonstellingen bij jou in de buurt ook eens in de agenda.

(Adverentie)

Meer geschiedenis? Kijk ook eens naar dit boek bij bol.com:

Een bloedstollend verhaal over muiterij, waanzin en een strijd op leven en dood

Tip:

Meer weten over een onderwerp?
Zoek dan eens in de database via de zoekpagina, of blader door het alfabet onder A tot Z.