Doggerland

Doggerland

Vissers die vanuit Zeeland op de Noordzee vissen, vinden met grote regelmaat grote botten in hun netten. Deze botten laten zien dat de bodem van de Noordzee in vroeger tijden een landschap vormde dat in niets lijkt op het huidige Nederland. Er zijn botten van mammoeten, olifanten, een sabeltandkat, lynxen, hyena's en nog veel meer dieren gevonden. Resten die eerder doen denken aan Afrika dan aan Europa.

Een aantal van de gevonden dierenbotten zijn gedateerd, sommige mammoetbotten dateren van ongeveer 45.000 jaar geleden. Er zijn ook herten en zwijnen gevonden van ongeveer 8000 jaar oud. De botten zijn resten van dieren die leefden in het gebied tussen Engeland en Nederland dat wij nu kennen als het zuidelijk deel van de Noordzee. Dit deel van de zee is niet erg diep. Tijdens ijstijden kwam het droog te liggen omdat veel zeewater werd opgenomen in de ijskappen die toen werden gevormd. Het land dat zo ontstond wordt wel Doggerland genoemd, naar de zandbank Doggersbank die midden in de Noordzee ligt. De laatste ijstijd waarin de Noordzeebodem droog kwam te liggen was tussen 122 duizend en ruim 11 duizend jaar geleden.

Onderzoek van bodemmonsters heeft ook aanwijzingen opgeleverd over de planten die in dit landschap groeiden. Er zijn stuifmeelkorrels van allerlei planten gevonden. Tot ongeveer 10 duizend jaar geleden was het landschap een steppe met grassen waarop bomen als berken en dennen als eerste verschenen. Daarna kwamen ook andere boomsoorten voor. Ook planten die nu nog in Nederland groeien zijn gevonden: ganzerik, lisdodde en waterlelies. De zeespiegel lag op dat moment ongeveer tussen 50 en 10 meter beneden NAP.

Dit landschap was ideaal voor menselijke bewoning. Toch zijn er tot nu toe maar enkele sporen van mensen gevonden, het zijn delen van bewerkte hertengeweien die ruim 8 duizend jaar oud zijn. Er is ook een fossiel van een hond gevonden, een bovenkaak. Het kan zijn dat mensen toen al een hond als huisdier hadden.

Rond 7900 jaar geleden kwam er einde aan de bewoning van Doggerland. De zeespiegel steeg in een snel tempo en verdreef bewoners naar het hoger gelegen Engeland en Europa. Wat overbleef zijn de paleontologische resten die bijna dagelijks worden opgevist.
Onderzoek van bodemmonsters heeft ook aanwijzingen opgeleverd over de planten die in dit landschap groeiden. Er zijn stuifmeelkorrels van allerlei planten gevonden. Tot ongeveer 10 duizend jaar geleden was het landschap een steppe met grassen waarop bomen als berken en dennen als eerste verschenen. Daarna kwamen ook andere boomsoorten voor. Ook planten die nu nog hier groeien zijn gevonden: ganzerik, lisdodde en waterlelies. De zeespiegel lag op dat moment ongeveer tussen 50 en 10 meter beneden NAP.

Het landschap was dus ook geschikt voor menselijke bewoning. Er zijn tot nu toe maar enkele sporen van mensen gevonden, het zijn delen van bewerkte hertengeweien die ruim 8 duizend jaar oud blijken. Er is ook een fossiel van een hond gevonden. Een bovenkaak, het kan zijn dat mensen dus toen al een hond als huisdier hadden.

Rond 7900 jaar geleden kwam er einde aan de bewoning van Doggerland. De zeespiegel steeg in een snel tempo en verdreef bewoners naar het hoger gelegen Engeland en Europa. Wat overbleef zijn de paleontologische resten die bijna dagelijks worden opgevist.

Meer weten? Er zijn verschillende boeken verschenen over het onderzoek naar Doggerland (engels):

Kijk ook eens naar deze sites...

: Lees meer in het artikel 'Meer dan bijvangst', te vinden via deze pagina
: Dick Mol is de bekendste onderzoeker van Noordzeevondsten en schreef er ook over

: Rijksmuseum van Oudheden
Het Rijksmuseum van Oudheden is het nationaal centrum voor archeologie waar jong en oud kan genieten van de beschavingen uit het oude Egypte en het Nabije Oosten, de Griekse en Romeinse wereld en het vroege Nederland. Daaronder valt ook de prehistorische bewoning van het verdronken Noordzeelandschap Doggerland.

gepubliceerd op 14-01-2013 | onderwerp: Doggerland


 

Agenda

Kijk voor tentoonstellingen bij jou in de buurt ook eens in de agenda.

(Adverentie)

Meer geschiedenis? Kijk ook eens naar dit boek bij bol.com:

Tip:

Meer weten over een onderwerp?
Zoek dan eens in de database via de zoekpagina, of blader door het alfabet onder A tot Z.